January 9, 2021

Pijndossier: De rol van de burgemeester op een eiland


 

Tijdens de raadsvergadering van 7 juli 2020 overhandigde ik aan de gemeenteraad en de burgemeester een lijst met 474 handtekeningen tegen de collegeplannen. Dat is 60% van de kiesgerechtigde eilanders en duidelijk een bewijs dat er geen maatschappelijk draagvlak voor de plannen was. Ik wees de burgemeester hierbij ook op haar taak van verbinder. Zij moet in haar functie van burgermeester een oplossing zoeken om de ontstane opdeling van onze samenleving teniet te doen. Een einde maken aan de onzinnige discussie. Zoals in het verleden (2012) burgemeester Stellinga deed, toen bleek dat er onvoldoende draagvlak was voor nagenoeg identieke plannen.
Het is dus een pijnlijke constatering dat de huidige voorzitter van het college, de burgemeester van ons allemaal, niets onderneemt en de ontwikkelingen van de ruimtelijke plannen rond het Melle Grietjespad blijft steunen. Dit ondanks het duidelijke signaal dat inmiddels 8 maanden lang zowel door het college als door de meerderheid van de raad wordt genegeerd. Een hautaine houding die misschien te verwachten is bij de coalitiepartijen en hun wethouders. Maar niet bij een burgemeester, waarvan verwacht wordt dat zij objectief en boven de partijen staat.
Je vraagt je dan ook af waarom dat niet gebeurt.
Een burgemeester heeft een aantal wettelijke taken. Als vertegenwoordiger van de koning is zij de voorzitter van de gemeenteraad, de voorzitter van het college en is zij verantwoordelijk voor de openbare orde en veiligheid. Dit takenpakket stelt haar in staat om een onafhankelijke positie in het gemeentelijke bestuur in te nemen en te bewaren. Om objectief boven de partijen te staan. De burgemeester heeft namelijk niet deelgenomen aan de gemeenteraadsverkiezingen met bijhorende programma’s. Zij bekleedt een onafhankelijke positie die voor alle burgers van haar gemeente aanvaardbaar is.
In kleine gemeenten, zoals Schiermonnikoog, met een klein college en een beperkt ambtenarenapparaat, kregen burgemeesters als lid van het college altijd al speciale taken toegewezen: de meewerkende voorman. Zo was het ook op Schiermonnikoog gebruikelijk dat de portefeuilles financiën en economische zaken, personeel en organisatie of public relations vaak aan de burgemeester toevertrouwd werden. Portefeuilles die geen directe aanleiding konden geven tot enige weerstand bij de burgers. En dat was goed te rijmen met hun belangrijke taak: zijnde de burgervader/ -moeder van alle inwoners.
Die traditie is in de laatste tijden veranderd en zo kreeg op Schiermonnikoog de burgemeester steeds meer inhoudelijke taken, al naar gelang zijn/haar eigen interesse. Momenteel  heeft de burgemeester naast haar wettelijke taken de pittige portefeuilles duurzaamheid, handhaving, bezoekerscentrum en biodiversiteit toebedeeld gekregen. Allemaal politiek inhoudelijk dossiers, waarvan je kunt verwachten dat er pittige discussies kunnen ontstaan. Bovendien heeft ze zich uitgesproken voorstander te zijn van de plannen in het pijndossier ontwikkelingen Melle Grietjespad, zijnde de aanleg van een rondweg met buslus, uitbreiding van een bedrijventerrein en verplaatsing van de busremise. Een dossier dat de gemeenschap van Schiermonnikoog dus erg verdeelt. Ja waar een meerderheid zelfs op tegen is.
Daardoor is de burgemeester een betrokken speler geworden en verliest zij haar objectieve positie. In de discussie tussen voor- en tegenstanders kiest zij partij en zet ze de onafhankelijkheid van het ambt van burgemeester op het spel. Brengt het ambt zelfs in gevaar!
Dat zou onze “benoemde” burgemeester, zijnde bestuurder en geen politiek figuur en burgervader/-moeder van alle eilanders, eigenlijk niet moeten willen. In een onafhankelijke positie kan zij in het college haar objectieve mening geven over beleidvoornemens die de wethouders voor ogen hebben. Met als doel de samenhorigheid van de gemeenschap te bewaren.
De oplossing voor dit probleem ligt in de beperking van het takenpakket van de burgemeester tot de strikt wettelijke taken.
De politiek getinte beleidsdossiers moeten dus door de gekozen bestuurders worden uitgevoerd. Dat zal voor onze gemeente betekenen dat het urenbestand van de wethouders verhoogd moet worden of  dat er een extra wethouder wordt aangesteld. Dat kost wat geld, natuurlijk. Maar als de zelfstandige positie als gemeente belangrijk is, moet je dat er voor over hebben. In een toekomstige burgemeestersbenoeming zou de gemeenteraad hier zeker rekening mee moeten houden.
Wat onze huidige burgemeester betreft: Veel gasten reageren verbaasd over de plannen en de rol van onze huidige burgemeester, met een Groen Linkse achtergrond. Toch een partij die pretendeert tegen de verdozing van het landschap en aanleg van meer asfalt te zijn en vóór meer biodiversiteit.
Ik zie het somber in: mochten de oorspronkelijke plannen van de ruimtelijke ontwikkelingen rond het Melle Grietjespad doorgaan, dan laat deze burgemeester in 2023 de erfenis na van minder biodiversiteit, meer asfalt en een groter bedrijventerrein.

Harm Carrette